Nie wszyscy wiedzą, czym jest mikrobiom skóry. Są to wszystkie drobnoustroje, bakterie, grzyby i wirusy, korzystne dla skóry i zamieszkujące w ludzkim organizmie. Lokalizują się w określonych miejscach i z tego powodu wyróżniamy mikrobom m.in. skóry, przewodu pokarmowego, górnych dróg oddechowych, czy układu rozrodczego.
Termin mikrobiom został utworzony przez amerykańskiego genetyka i mikrobiologa Joshuę Lederberga na przełomie XX i XXI wieku. Dotyczy on nie tylko ludzi, ale również rośliny, gleby oraz zwierzęta. Oznacza on wszystkie drobnoustroje, bakterie, grzyby i wirusy, bytujące na skórze oraz zasiedlające ludzki organizm. Masa mikrobiomu to aż około 1-2 proc. masy organizmu, co daje około 2 kg. Obliczono również, że na 1cm² skóry przypada około miliona bakterii. Ich liczebność przewyższa dziesięciokrotnie liczbę komórek w organizmie człowieka.
W warunkach homeostazy, czyli równowagi w organizmie, działanie tych drobnoustrojów jest obojętne lub pozytywne, gdyż stanowią one ochronę skóry właściwej. Jednak w przypadku zaburzeń dochodzi do powstania lub zaostrzenia chorób skórnych.
Mikrobiom każdego człowieka jest nieco inny. Jego skład musi być bowiem odpowiedni dla prawidłowego funkcjonowania organizmu i kondycji skóry. Warto wiedzieć, że wraz z wiekiem zmieniają się jego proporcje, z uwagi na różne potrzeby skóry. Mikrobiom zasiedla ją już bowiem podczas porodu i w zależności od tego, czy miał on miejsce drogami natury, czy przez cesarskie cięcie, na skórze noworodka zaczynają pojawiać się różne szczepy mikroorganizmów.
W okresie dojrzewania, na funkcjonowanie mikrobiomu wpływają hormony oraz wzrost bakterii Cutibacterium acnes, które przyczyniają się do rozwoju trądziku pospolitego. Z kolei u kobiet skład mikrobiomu jest różny w zależności od zmian hormonalnych zachodzących w trakcie dojrzewania, menopauzy czy ciąży. Także w trakcie infekcji ulega on zmianom. Natomiast u starszych osób obniża się aktywność gruczołów łojowych, a ich skóra staje się coraz bardziej sucha i częściej występują u nich drożdżaki i dermatofity.
Mikroorganizmy, zwane mikrobiomem, zamieszkują na powierzchni skóry i chronią ją przed drobnoustrojami chorobotwórczymi poprzez produkcję enzymów oraz bakteriocyn. Żyją one w symbiozie z komórkami i pomagają zachować odpowiednie pH skóry, co hamuje rozwój chorobotwórczych patogenów oraz jest ważne dla prawidłowego procesu złuszczania naskórka. Mikrobiom skóry pełni również funkcję ochronną przed niekorzystnymi czynnikami środowiska zewnętrznego oraz przed mikroorganizmami patogennymi.
Kształtuje także odporność, wpływając na produkcję cytokin oraz białek przeciwbakteryjnych (rozkładając sebum), dzięki czemu utrzymuje on równowagę hydrolipidową skóry.
Ponieważ miejsca na skórze ludzkiej mogą być tłuste, wilgotne lub suche, na każdym z nich skład mikrobiomu jest różny. Na obszarach, na których panuje wilgotność i ciepło np. w pachwinach, rozwijają się często szkodliwe drobnoustroje Gram-ujemne, które mogą powodować wiele poważnych zakażeń takich jak np.: zapalenie płuc, zakażenia dróg moczowych, czy gronkowiec złocisty. Z kolei w miejscach, gdzie występuje duża ilość gruczołów łojowych zamieszkują bakterie takie jak Propionibacterium spp. Szacuje się, że wywołują one trądzik młodzieńczy u około 80% osób w wieku 11–30 lat.
Zaburzenie równowagi mikroflory wpływa na osłabienie bariery oraz powoduje narażenie skóry na stany zapalne lub inne choroby. Wśród nich możemy wyróżnić:
Na nasz mikrobiom mają wpływ przede wszystkim: wiek, płeć oraz czynniki zewnętrzne. W przypadku złego stanu skóry może dochodzić do namnażania się na niej bakterii chorobotwórczych. Skład mikrobiomu jest również w dużym stopniu zależny od pH skóry, a do czynników pochodzących z zewnątrz, które szczególnie mu szkodzą należą m.in.:
Florę bakteryjną mogą również niszczyć kwasy AHA oraz peelingi chemiczne i laserowe, a także zbytnia sterylność przejawiająca się zbyt częstym używaniem preparatów antyseptycznych i przeciwbakteryjnych. Równowagę mikrobiomu na skórze łatwo bowiem zaburzyć przez zbyt częste jej oczyszczanie. Bardzo ważne jest także nawilżanie, które pomaga w przypadku pewnych chorób skóry, takich jak egzema lub łuszczyca. Istotna jest również właściwa i odpowiednio zbilansowana dieta, bogata w produkty roślinne, zawierające prebiotyki oraz aktywność fizyczna, która poprawia stan zdrowia.
Jak więc dbać o naturalną florę fizjologiczną skóry? Korzystne jest stosowanie odpowiednich kosmetyków pielęgnacyjnych, jednak nie powinno się często używać silnych preparatów oczyszczających. Aby odpowiednio dbać o mikrobiom można wzmacniać go poprzez stosowanie właściwych kosmetyków, w skład których wchodzą prebiotyki, probiotyki oraz postbiotyki – bioaktywne komponenty, produkowane przez bakterie. Wpływają one bowiem korzystnie na stan skóry i łagodzą stany zapalne.
Ponieważ z przyczyn technologicznych wprowadzenie żywych kultur bakterii probiotycznych do kosmetyków nie jest możliwe (gdyż organizmy te mogłyby się namnażać w sposób niekontrolowany) zamiast nich stosuje się formy lizatów.
Lizaty to martwe, ale nadal aktywne bakterie podnoszące odporność skóry i wspierające obecność pożytecznej flory bakteryjnej. Nie dopuszczają one do namnażania chorobotwórczych patogenów, tworząc barierę ochronną skóry.
Natomiast zawarte w kosmetykach prebiotyki, skutecznie wspomagają regenerację cery i odnawiają komórki, dzięki ich stymulacji do wzmożonego produkowania zarówno włókien elastynowych, jak i kolagenowych. Wpływa to na poprawienie wyglądu naskórka i ogólne polepszenie kondycji skóry.
Wyjątkowymi kosmetykami naturalnymi do twarzy, harmonizującymi skład mikrobiomu są linie wegańskie.
MOOD’FLUENCER – booster odmładzający przywraca skórze wrażliwej równowagę, wycisza jej zaczerwienienia i nadreaktywność, harmonizuje skład mikrobiomu, ogranicza skurcze mimiczne. Ponadto redukując powstawanie zmarszczek, wypełnia je i spłyca oraz poprawia napięcie i koloryt skóry.
Z kolei OVERNIGHT BEAUTY TRICK esencja nocna działa jak nawilżające serum i złuszczający tonik w jednym. Stymuluje i przyspiesza odnowę komórek skóry, a także poprawia jej napięcie oraz koloryt. Zastosowany w niej innowacyjny prebiotyk wspomaga zachowanie równowagi mikrobiomu i zapewnia długotrwałe nawilżenie, tym samym przyczyniając się do pielęgnacji skóry.
Natomiast zawarte w kosmetykach prebiotyki, skutecznie wspomagają regenerację cery i odnawiają komórki, dzięki ich stymulacji do wzmożonego produkowania zarówno włókien elastynowych, jak i kolagenowych. Wpływa to na poprawienie wyglądu naskórka i ogólne polepszenie kondycji skóry.
